آداب و رسوم مراسم عقد در محضر
مراسم عقدكنان يكي از مراحل ازدواج جوانان ايراني است كه بعد از خواستگاري رسمي و قرار و مدارهاي بله برون اجرا مي‌شود. اين مراسم شيرين و دلنشين، براي زوجين بسيار خاطره انگيز مي‌باشد. تا جايي كه اكثر ما خاطرات آن روز بياد ماندني را از زبان پدربزرگ و مادربزرگ هايمان بسيار شنيده ايم. جشن عقد نيز مانند همه جشن‌ها و ساير مراسمات عروسي، داراي رسم و رسومات خاص خود است كه بايستي خانواده‌ها به آن توجه داشته باشند و تا حدي آداب و رسوم عقد در محضر آن را رعايت كنند.
خلاصه آنچه كه در اين مطلب ميخوانيد :
- نحوه برگزاري مراسم عقد
- ليست خريد عقد
- كادو سر عقد محضر
- وظايف خانواده ها در محضر
- آداب قند ساويدن
با توجه به اينكه اكثريت خانواده‌ها خود براي برگزاري چنين مراسماتي اطلاعاتي نسبي دارند ولي باز در اين ميان همه ما خواهان برگزاري يك مراسم عالي بدون كم و كاست هستيم. براي محقق شدن چنين امري بايد دست به دامن بزرگان با تجربه فاميل و اقوام شويم كه تجاربشان با برگزاري مراسم هاي امروزي زياد همخواني ندارد. يا بايد با دوست و آشناهاي تازه مزدوج شده مشورت كنيم كه باز شايد نتوانند جوابگوي نيازهاي ما باشند.
ما در اين مقاله ريز و درشت هرچه كه در مورد عقد كردن و آداب و رسوم مربوط به آن را كه بايد بدانيد، براي شما گردآوري كرده‌ايم. در ادامه مطلب پاسخ همه سوالات شما را در رابطه با چند و چون عقد كنان و اطلاعات مربوط به آن را در اختيار شما قرار خواهيم داد.
نحوه برگزاري مراسم عقد در محضر و نكاتي در رابطه با آن
در بيشتر خانواده‌ها و اقوام مختلف ايراني، مراسم عقد را در تاريخي كه از پيش تعيين شده برگزار ميكنند. تاريخ روز عقد معمولاً در جشن بله برون انتخاب مي‌شود. اگر خواستار برگزاري مراسم عقد در روزهاي مقارن با اعياد مذهبي و ملي هستيد بايد حداقل يك ماه پيش‌تر محضر خانه مورد نظر را رزرو كنيد. قدم بعدي انتخاب تعداد ميهمانان حاظر در محفل عقدتان است؛ بزرگان هر دو خانواده حضور داشته باشند كافي است.
لازم نيست همه بچه‌ها و نزديكان جوانتر را دعوت كنيد. به خاطر داشته باشيد كه دفترخانه را از تعداد ميهمانان مطلع كنيد. سعي كنيد ساعت مقرر به محضر مراجعه كنيد و رأس ساعت در آنجا حضور داشته باشيد تا در مكان مدنظر ازدحام و بي نظمي ايجاد نشود.
براي هزينه‌هاي عقد در محضر نيز بايد بدانيد كه محضرهاي عقد نرخ‌هاي از قبل تعيين شده‌اي دريافت ميكنند. البته با توجه به خدمات اضافه‌اي چون اتاق عقد مجزا، سفره عقد، پذيرايي از ميهمانان شما، عكاسي و فيلمبرداري، شام و غيره، هزينه‌هاي آن متغير خواهد بود. در همين رابطه ” هزينه عقد در محضر ” را ببينيد
هماهنگي با عكاس و فيلمبردار
از اولين نكته هايي كه بايد به ان توجه كنبد، هماهنگ كردن با بهترين عكاس و فيلمبردار مراسم عقد است. بي توجهي به اين نكته ميتواند شما را تا اخر عمر پشيمان كند. خيلي از افراد با دادن دوربين دست دوست و آشنايان خود ميخواهند قد عكاسي و فيلمبرداري مراسم عقد خود را بزنند. اما ما به شما توصيه ميكنيم كه اين كار نكنيد. يك ناشي گري كوچك ميتواند تا آخر شما را پشيمان كند.
مدارك مورد نياز براي محضر ازدواج و سالن عقد
يكي از نكته هايي كه براي عقد محضري كه بايد به آن توجه داشته باشيد آماده كردن مدارك لازم براي عقد و رزرو يك سالن عقد خوب است. قبل از رزرواسيون سالن عقد، به دسترسي آسان و نزديك بودن آن به محل زندگي خودتان و امكانات اوليه محضر دقت كنيد. بعد از مراجعه و رزرو كردن محضر، فرم لازم براي مراجعه به مركز بهداشت را جهت انجام آزمايشات قبل از ازدواج دريافت كنيد.
معمولاً پشت برگه نشاني آزمايشگاه‌هاي نزديك درج شده است. يادتان باشداز لحظه دريافت فرم تا سي روز وقت داريد تاييديه هاي مربوطه را دريافت كنيد. البته اين مراحل نسبت به دوندگي‌هاي آن زياد نگران كننده و پيچيده نيست. بعد از نتيجه آزمايشات و گذارندن جلسات مشاوره، مدارك براي ارائه به دفتر خانه مذكور آماده خواهد شد. بهتر است حداقل دو هفته زودتر براي آزمايش اقدام كنيد تا در صورت كم خوني و مشكلاتي از اين قبيل، مجبور به تغيير تاريخ برگزاري عقد تان نشويد.
لازم به ذكر است كه آزمايش قبل از ازدواج شامل آزمايش خون، ادرار و ژنتيك است كه همانند ساير آزمايشات ديگر انجام مي‌شود. براي آزمايش ازدواج لازم نيست ناشتا باشيد فقط از ۷۲ ساعت قبل از آزمايش از مصرف داروهاي كدئين دار اجتناب كنيد. قبل از مهر كردن برگه در مركز بهداشت، براي عروس واكسن كزاز نيز تزريق مي‌شود. براي داماد هم در صورتيكه ده سال از خدمت سربازي نگذشته باشد ضروري نيست و تزريق نخواهد شد. بعد از آزمايشات ذكر شده؛ طي چند نوبت جلسات مشاوره كه در مباحث روانشناسي، ديني، حقوقي و زناشويي برگزار مي‌شوند به پايان خواهند رسيد و مدارك مهر شده را تحويل دفترخانه مدنظر قرار دهيد.
مدارك مورد نياز براي محضر شامل اصل شناسنامه زوجين و فتوكپي آن، كارت ملي زوجين با فتوكپي ، عكس ۳*۴ ، برگ جواب آزمايشگاه مبني بر جوابيه آزمايشات ازدواج (شامل آزمايش اعتياد، ايدز، تالاسمي، بيماري‌هاي مقاربتي و …) فراموش نكنيد كه جوابيه آزمايشات يك ماه اعتبار دارد.
در صورتي كه عروس ازدواج اولش مي‌باشد شناسنامه يا كارت ملي پدر عروس نيز الزامي است. اگر پدر عروس در قيد حيات نيست برگه فوت آن به علاوه شناسنامه جد پدري ارائه مي‌گردد. لازم به ذكر است كه حضور پدر يا جد پدري براي ازدواج دختران دوشيزه ضروري مي‌باشد. يا اينكه وكالت نامه رسمي به دفتر ثبت ازدواج داده خواهد شد. در صورتي كه عروس ازدواج دومش مي‌باشد، بايد سند طلاق يا گواهي فوت ارائه دهد. و حضور داشتن سه نفر مرد بالغ و عاقل به همراه شناسنامه و كارت ملي آنان به‌عنوان شهود عقد.
ليست خريد و كارهاي مراسم عقد
براي رسيدگي به همه كارهاي روز عقد و وظايف مربوط به آن، از قبل كامل برنامه‌ريزي كنيد. و حساب و كتاب همه جزئيات را در دست داشته باشيد تا بهترين روز خودتان را آرماني و به بهترين شكل به پايان برسانيد. از قبل بودجه‌اي براي تهيه ملزومات تعيين كنيد و با توجه به آن خريدهاي خود را انجام دهيد. براي خريد عقد؛ عروس و داماد خودشان با هم به بازار مي‌روند. البته گاهي مادرها نيز آنان را همراهي خواهند كرد.
ليست مهم‌ترين خريدهايي كه بايد براي عقدكنان در محضر تهيه كنيد بدين شكل مي‌باشد:
- لباس مناسب عروس و داماد براي عقد
- حلقه ازدواج
- استند حلقه
- انتخاب و تزيينات سفره عقد
- آينه و شمعدان عروس؛ كه طبق توصيه بزرگ‌ترها بايد براي هر عروس و دامادي اختصاصي باشد.
- گيفت عقد
- جام عسل
- كله قند هاي كوچك تزيين شده
- دسته گل عروس
- نقل و نبات
- شيريني براي پذيرايي
- شيريني براي محضر دار
كارهايي كه قبل از جشن حتماً بايد انجام شده باشه و هماهنگ كنيد شامل:
رزرو محضر خانه عقد درخور و مناسب با بودجه و معيارهاي شما.
نزديكترين دفتر ازدواج به مكان زندگي يكي از خانواده‌ها را انتخاب كنيد كه امكانات و شرايط ويژه شما را داشته باشد.
عكاس و فيلمبردار
براي ماندگار كردن چنين روز ميمون و مباركي حتماً با آتليه و فيلمبرداري خوش ذوق هماهنگ كنيد و اين رويداد شگفت انگيز را براي هميشه به ثبت برسانيد.
كادو سر عقد محضري
كادوي سر عقد توسط خانواده‌ها به عروس و داماد اهدا مي‌شود. در اين هنگام توسط بزرگان هدايايي چون طلا و سكه به عروس و داماد تقديم مي‌شود. مادر عروس به دست داماد ساعتي شيك در حد توان خود مي‌بندد. مادر داماد نيز نيم ست يا گردن‌بند و گوشواره طلا هديه مي‌دهد. خواهر و برادران عروس و داماد پول يا سكه طلا يا طلاي سبك مانند انگشتر و زنجير هديه ميكنند.
هديه و كادو تزيين شده جهت عقد در محضر
زير لفظي عروس هم كه بعد از جاري كردن خطبه سوم براي بله گرفتن از عروس بايد داده شود توسط مادر داماد به عروس اهدا خواهد شد. بزرگان حاضر در مراسم عقد همچون عمه و خاله و دايي و عموها نيز هديه‌اي در خور توان خود تهيه خواهند كرد. چرا كه اكثراً دعوت كردن شخصي به منزله اين است كه توقع هديه‌اي از جانب او نيز مي‌رود!
براي اينكه در اين شرايط و اوضاع اقتصادي كشورمان به ميهمانان و خانواده‌ها فشاري وارد نشود سعي كنيد قبل از مراسم جهت تهيه كردن هدايا هماهنگي داشته باشيد. و در صورت امكان هديه درخواستي خود را مطرح كنيد تا آنها را نيز از سردرگمي رها كنيد. كادو هاي دريافتي روز عقد نيز به عروس و داماد اختصاص دارد و خرج زندگي مشترك آنان خواهد شد.
آداب و رسوم و ظايف خانواده ها در عقد در محضر
در سال‌هاي اخير به دليل تفكيك نكردن وظايف هر يك از خانواده‌ها در شب خواستگاري و نامزدي مي‌توان گفت بسياري از جشن‌ها و مراسم‌هاي عقد و بله بران ديده شده است كه فاقد نظمكافي در اجرا و برگزاري آن ها توسط خانواده‌ها بوده‌اند.
در حقيقت بايد گفت كه عروس و داماد و در كل زوج‌هاي جوان تجربه كافي در خصوص برگزاري چنين جشن‌هاي سنتي ندارند اين وظيفه بر عهده خانواده ها است كه بايد براي برگزاري يك مراسم عقد و جشن عروسي تفكيك درستي از وظايف خود داشته باشند.
در واقع اين تفكيك وظايف اگر به درستي صورت پذيرد باعث مي‌شود كه هر دو خانواده و همچنين عروس و داماد تجربه‌ي خوبي در برگزاري مراسم عروسي و عقد و همينطور بله بران به دست بياورند. تفكيك درست وظايف همچنين باعث مي‌شود كه جشن عقد و عروسي در محضر عقد و يا سالن عقد به خوبي برگزار و در ذهن‌ها به زيبايي به باقي بماند.
در رابطه با چنين پرسشي كه هزينه‌ها و شام عقد بر روي گردن چه كسي مي‌باشد چند پاسخ ارائه داده‌ايم.
معمولاً از ديرباز تاكنون سنت بدين گونه بوده است كه هزينه كل تشريفات عقد و شام عقد بر عهده خانواده عروس مي‌باشد و هزينه عروسي بر عهده خانواده داماد.
طبق برخي رسومات ديگر، مخارج برگزاري عقد را خانواده عروس برعهده مي‌گيرند و تهيه گل و شيريني هم به عهده داماد مي‌باشد. در بعضي از مناطق كشورمان هم، تهيه شام و ميوه با خانواده داماد است و با خود به منزل پدر عروس مي‌آورند. بعضي از اقوام هم رسم دارند كه هر كدام از خانواده‌هاي عروس و داماد براي فاميل هاي خودشان مراسم عقد و نامزدي جدا گانه مي‌گيرند.
ولي غالباً بعد از خطبه عقد و پايان مراسم، شام يا نهار با خانواده عروس است. هرچند كه كل اين موضوعات به توافقات قبلي خانواده‌ها بستگي دارد. بايد در مجلس بله برون در مورد نحوه برگزاري عقدكنان و سنتها و رسومات قومي مربوط به آن و مسئوليت‌هاي هر كدام از خانواده‌ها به توافق برسيد و كام همديگر را براي موضوعاتي از اين قبيل تلخ نكنيد و خاطره شيرين اين روز رويايي را در ذهن‌ها ماندگار كنيد.
آداب و رسوم قند ساييدن روي سر عروس داماد
در حضور بزرگان و خانواده‌ها هنگام جاري كردن صيغه عقد، روي سر عروس و داماد قند‌هاي از پيش تزيين شده ساييده مي‌شود.
توري تزيين شده را خانم‌هاي جوانتر به دست مي‌گيرند و كله قند هاي تزييني هم توسط خانمي جوان و ترجيحاً مجرد ساييده مي‌شوند. فرقي نمي‌كند از كدام خانواده باشند ولي معمولاً زير لفظي گفتن و عروس رفته گل بچينه توسط خواهر عروس يا خانمي از خانواده عروس گفته خواهد شد! بنا بر دلايل سنتي و خرافه، زنهاي مطلقه و بيوه را به پشت سر عروس و داماد راه نمي‌دهند و اغلب به مراسم نيز دعوت نخواهند شد كه البته اين موضوع از بطن اشتباه و خرافه مي‌باشد.
ايده‌هايي براي مراسم عقد در دفتر ازدواج و محضر
در پايان مراسم عقد در دفتر ازدواج و هنگام تبريكات خانواده و نزديكان؛ به رسم يادبود هدايايي به آنها تقديم كنيد. با سليقه خودتان و وسايل دم دستي گيفت هايي را به شكل گل، جعبه، جا سوييچي، قاب عكس براي ميهمانان تهيه كنيد و به عنوان يادبود نثار آنان كنيد.
براي آرايش عروس نيازي به انتخاب ميكاپ غليظ نداريد؛ يك آرايش ساده و يكدست كه ظاهر شما را زيباتر و شاداب تر نشان دهد كافي است. اگر خودتان در آرايش كردن مهارت نداريد از دو هفته قبل آرايشگاه خوبي كه در كار خود حرفه‌اي هستند را رزرو كنيد. به داماد بگوييد كه روز عقد حتماً با دسته گل بيايد آرايشگاه دنبالتان! چراكه بعضي از خانواده‌ها فكر ميكنند هر كدام از خانواده‌ها و عروس و داماد بايد جداگانه به محضر بروند. در انتخاب لباس عقد وسواس به خرج ندهيد چونكه براي عقد محضري، كت و شلوار و لباس هاي رسمي مناسب هستند.
براي رنگ لباس مي‌توانيد از رنگ‌هايي نظير سفيد، شيري، ليمويي، صورتي، فيروزه‌اي يا رنگ‌هاي آرامي از اين دست را انتخاب كنيد. براي سفره عقد، از قبل با محضري كه رزرو كرده‌ايد هماهنگي ايجاد كنيد و از روي آلبومهايي كه تمامي محضر داران و سالن‌هاي مجالس دارند، سفره عقدي مناسب با روياها و معيارهاي خودتان انتخاب كنيد. تنوع سفره عقد معمولاً در تم آن و ظروف به كار برده شده در سفره است. ب
دانيد كه هزينه و مدل سفره عقد كاملاً به بودجه شما بستگي دارد. البته هر چه كه گل آرايي و شمع آرايي سفره بيشتر باشد هزينه آن نيز بيشتر خواهد شد. اگر خواستار پهن كردن سفره عقد خودتان هستيد از قبل با سالن عقد هماهنگ كنيد.
دعاي قبل از خطبه عقد
سنت است براي ميمنت و مباركي قبل از جاري شدن صيغه عقد دعا و اذكاري توسط عروس و داماد خوانده مي‌شود كه در ادامه آورده شده است.
إن الحمدلله نحمده و نستعينه و نستغفره و نعوذ به من شرور أنفسنا و من سيئات أعمالنا. من يهده الله فلا مضل له و من يضلل الله فلا هادي له وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له وأشهد أن محمدا عبده ورسوله». در اين دعا زوجين بعد از حمد و ستايش خدا، از خداوند طلب راهنمايي و كمك مي كنند. و اينكه خدا آنها را براي دوري از گناه و اعمال زشت، ياري كند و آنها را از گمراهي برهاند، در نهايت با شهادت بر يگانگي خدا و يكتاپرستي ، و شهادت بر پيامبر او حضرت محمد (ص) فرستاده و بنده اوست، دعاي خود را به اتمام مي رسانند.
انجام عقد در محضر
خطبه عقد توسط عاقد در محضر و در حضور مهمانان در سكوتي كامل جاري مي‌شود. بعد از امضا كردن تعهدات مشترك، عروس و داماد حلقه ها را در انگشتان يكديگر جاي مي‌دهند و با عسل كام هم را شيرين ميكنند. پس از آن نوبت به هديه خانواده داماد مي‌رسد.؛ در واقع در رابطه با اين موضوع به روشني و مفصل در ابتداي مقاله و همچنين ديگر مقاله‌هاي تالاركده به آن پرداختيم كه مي‌توان يكي از مهم‌ترين نكته‌هاي برگزاري مراسم عقد و عروسي به شمار مي‌رود و همينطور عروس و دامادها و در كل زوج‌هاي جوان بايد توجه ويژه‌اي به آن داشته باشند و آن را به خوبي در نظر داشته باشند. خانواده عروس نيز به دنبال آنها هديه خود را به داماد و عروس اهدا ميكنند. در همين هنگام اقوام و آشنايان هر دو طرف نيز كادو هاي خودشان را تقديم عروس و داماد خواهند كرد.
شاد و خوشبخت و كامروا باشيد.
منبع: تالاركده
مراسم عقد را در محضر بگيريم يا در خانه؟